04-10-1999   Column Metro
DAAR WAS LAATST EEN ZONDAG LOOS!

Zo'n koeloze zondag, dat hakt erin. Reed ik daar gisteren op mijn fietsje vanuit de grote stad A. het platteland op voor mijn wekelijkse portie koetje kijken: nergens een zwart ?of roodbont rund te bekennen. Alom trof ik in veld en beemd verwarde stadsbewoners aan. Tijdens een oploopje in een schrijnend lege wei werd de eerste aanzet gegeven tot de oprichting van slachtoffergroep Boehoe, waar is de koe? Ik heb mijzelf des avonds maar getroost met een malse biefstuk. Want een zondag zonder koe, dat gaat er bij mij niet in.
De boeren zijn boos, vanwege de regering natuurlijk, en hielden hun koeien op stal. Een toch wel originele variant op de hype van de dingesloze zondagen. Zo beleefden wij onlangs een min of meer autoloze zondag. In de vrijstaat Amsterdam buurtsgewijs afgedwongen (meerendeels voor de rechter) door het organiseren van buurtfeesten met veel afgezet gebied.
Voor de EHBO was het echter geen loos dagje: nog nooit vielen er zoveel gewonde skeelers en fietsers. Om over de gevolgen van de bakfietsrace bij mij op de Albert Cuyp maar te zwijgen.
Nu komt er vast een briefje naar Metro, waarin een woedende buurtbewoner stelt dat er bij de oergezellige bakfietswedstrijd helemaal geen gewonden gevallen zijn. Net zoals zich enige tijd geleden een briefschrijver meldde die mijn opmerking bestreed dat het Amsterdamse Heinekenplein genoemd is naar het bekende alcoholische vocht dat de aanwezige zwervers aldaar de hele dag zitten te nuttigen.
Ik zal het maar verklappen: dat was een grapje, ingezonden brievenschrijver! Ook ik weet natuurlijk dat het plein genoemd is naar de obscure schilderes Marie Heineken, die echter nooit met een stukje openbare ruimte bedeeld zou zijn geworden als zij geen nakomelingen 'in het bier' zou hebben gehad. Want Heinekenloze (zon)dagen bestaan niet in de marketingfilosofie van de slimme brouwer die onlangs in Engeland zelfs een actrice wist te overtuigen haar achternaam te wijzigen in Heineken. Gelukkig heerst bij Metro het regime van de ingezondenbrievenloze zondag.
Je ontkomt er niet aan de koeloze zondag te vergelijken met de autoloze zondag en je af te vragen: welk ideaal komt het snelst dichterbij? Dan heeft, met het beeld van Laurens?Jan 'De Terminator' Brinkhorst voor ogen de koeloze zondag duidelijk het meeste perspectief. Iedereen kan zien dat wij niet op weg zijn naar de agrarische heilstaat.
De boeren zullen in doorvoerland Nederland steeds meer moeten wijken voor asfalt, industrie, Vinex en 'nieuwe natuur'. Agrarische gemeenschappen worden themaparken, losse boerderijtjes datsja's voor overactieve te veel verdienende stadsbewoners en het beroep boer zal als oud ambacht op geen braderie meer weg te denken zijn. De boerende Elfstedenheld Evert van Benthem is reeds ontsnapt naar Canada. En anders dan in de Tocht der Tochten was hij dit keer echt niet de eerste.
Koeloos, het blijft een somber vooruitzicht. Hoe moeten wij onze kinderen straks vertellen dat koeien wel meer kunnen dan waterskieën en zijspanracen? Dat er ook onthaast gegraasd en dom over een sloot gekeken kan worden.
Daarom blijft die sporadische bekommernis over de uitgewassen van onze 24 uurs?welvaart in ons pretland ontroerend. Autoloos, geweldloos, kerkloos, omabezoekenloos, voetballoos, zaadloos, het zijn uiteindelijk allemaal oprispinkjes van het calvinistische besef dat er een rustdag moet zijn. Dat het even moet ophouden. Dat er even ruimte moet zijn voor vormende verveling en doelloosheid. Ik kan ze nog uit mijn jeugd herinneren. De zogenaamde Loze Zondagen. Heerlijk!

Marcel Verreck