19-03-2001   Column Metro
GEEF HET ONDERWIJS DAN SMARTENGELD!

Ik heb begrepen dat er weer akties zijn geweest in het onderwijs. Heel goed! Ik ben mijn hele leven al dol op akties in het onderwijs. Vooral op de middelbare school: dan hadden wij namelijk een dag vrij. Maar omdat ik in Den Haag woonde en de bijbehorende demonstratie altijd weer op Malieveld en Binnenhof plaatsgreep, hadden we dan wel de eerste drie uren les. Het was een ontluisterend gezicht om vervolgens de docenten als een clubje ginnegappende schoolkinderen in een bus te zien stappen. De dames en de heren gingen demonstreren. Zo zij nog iets van waardigheid bezaten, was dit nu wel definitief vervluchtigd. En met een beetje pech zag je 's avonds op het journaal zo'n leraar achter een spandoek een kansarm aktielied meebrullen.
Toen ik in 1986 afstudeerde als neerlandicus op het onderwerp 'Postmodernistische aspecten in de roman 'De Oorveeg' van Willem Brakman' (jaja!) heb ik mij noodgedwongen suf gesolliciteerd. Maar niemand zat op mij als leraar Nederlands te wachten. Ondanks de constante stroom nieuwe overspannenen waren de vacatures schaars en de meer ervaren werkloze neerlandici talrijker. Bijna ben ik toen nog Assistant In Opleiding geworden (een slecht betaalde, weinig benijdenswaardige positie als knechtje van een universitair docent) maar dit onheil kon tijdens mijn voortreffelijk verlopend sollicitatiegesprek nog net worden afgewend. Inmiddels had ik het cabaret ontdekt (en wederzijds), in 1987 won ik met Paul Pleijsier het Leids Cabaret Festival en belandde ik in een carrière die mij onder andere tot dit columnistschap van Metro heeft gevoerd.
Ik kan nu wel onthullen, dat behalve mijn eigen talent, ambitie en doorzettingsvermogen nog één andere faktor van groot belang is geweest bij de opbouw van mijn loopbaan: de dreiging om alsnog in het onderwijs te belanden. Liever drie keer in de week voor een paar honderd aandachtige luisteraars performen dan meer dan dertig uur per week in het strijdperk moeten treden tegen telkens weer nieuwe hordes opstandige, matig gemotiveerde en snel afgeleide scholieren. Laat ik dit nuanceren: ik heb vaak genoeg op scholen opgetreden om te weten dat met name de leraar nederlands het met zijn leerlingen ook heel leuk kan hebben. En als stagelopend student had ik het absoluut ook naar mijn zin, maar ja, ik mocht mijn eerste schreden op het kronkelige onderwijspad dan ook zetten op een inkeurige school, waar je als grapjesmakende kwekeling al gauw het snoepje van de week was. Vrienden, vriendinnen en studiegenoten die wel structureel in het onderwijs beklemd zijn geraakt heb ik anders horen piepen: 'Bij ons op school praten ze arabisch, surinaams, amsterdams, volendams en turks en nou moet ik proberen ze ook nog nederlands te leren.' Ik kan niet anders dan hen steunen in hun terechte akties voor taakverlichting en meer beloning. Als Zalm zijn eigen norm niet wil loslaten moet hij het benodigde geld maar onttrekken aan de enorme potten voor slachtofferhulp. Immers, is een loonsverhoging voor de onderwijsgevenden niet heel gemakkelijk te boeken onder het kopje 'smartengeld'?
Inmiddels heb ik diverse malen de rol van leraar gespeeld (dat krijg je vanzelf als je ouder wordt) maar dan wel op mijn vakgebied: als coach van jonge theatertalenten. Bijvoorbeeld tijdens de Leids Cabaret Festival Masterclass, die momenteel door het land toert en waarin ik godbetere als 'Master' figureer. Dat is wel dankbaar werk, vooral als je ziet dat de jongens en meisjes profijt hebben van je aanwijzingen, maar je voelt toch dat het aanwezige publiek onmiddellijk de zijde van de artiest kiest (terwijl ik mij juist niet als opponent opstel). Het bevestigt wat ik al wist: de leraar is altijd de lul. Stel hem dus schadevrij!

Marcel Verreck