30-12-2002   Column Metro
WELKOM IN HET PANISCH UNIVERSUM !

Nee, dat is echt een briljant idee! Sigarettenautomaten zijn vanaf heden alleen nog maar te verschalken met een pin-pasje voorzien van een extra code die aangeeft dat je boven de zestien bent. Ontmoedigd zullen de rookbeluste pubers het paffen staken en zich weer geheel gaan wijden aan de vertrouwde suikervrije kauwgom. Zeker weten! We hadden ze natuurlijk al de stuipen op het lijf gejaagd door die angstaanjagende teksten op de sigarettenpakjes. Deze goed leesbare bijsluiter, waarin de gebruiker nare ziekten, de dood en krachteloos sperma wordt beloofd, staan in de volksmond bekend als rokershoesjes. (Zeg dit woord hardop en geniet van een schitterend ongelukje in de Nederlandse taal).
Ik heb in mijn leven vijf sigaretten gerookt, waarvan de helft (tweeëneenhalf, inderdaad) tijdens het afsteken van vuurwerk. Ik vind het een gore gewoonte, maar ja, als je van het leven houdt, en van mensen, en van prettige samenscholingen, dan ontkom je niet aan andermans gedamp.
De bezorgdheid die de overheid ten aanzien van het rookgedrag aan de dag legt lijkt mij niet louter door zuivere heils-ideologieën ingegeven. Waarschijnlijk kosten de rokerskwalen de schatkist inmiddels meer dan wat de tabaksaccijnzen opleveren. (Cijferfetisjisten, sla mij om de oren met uw gegevens!)
Er moet toch een reden zijn waarom de Oudhollandse gedoog-attitude hier wordt verlaten. (Alcohol wordt blijkbaar nog voldoende verkocht). Of is de strijd tegen de toegepaste nicotine een nieuw symptoom van onze verknochtheid aan de Verenigde Staten, waar de tevreden roker inmiddels een opgejaagd dier is. Want hoe rookvrij waren de Twin Towers niet totdat...(zegt de cabaretier dan). We weten allemaal dat de jeugd onder de zestien de Verboden Genotsstokken overal kan bekomen (elke Hollander is immers een dealer, zie Koninginnedag). Maar laat ik nou eens niet cynisch zijn en ervan uitgaan dat deze maatregel een groot succes wordt. De vraag is vervolgens: kunnen wij door middel deze elektronische screening nog meer gezondheidskostenbesparende resultaten bereiken? Ik zit te denken aan een pinpas met een extra chipje waarop bloeddruk, leeftijd, gewicht, cholesterol-gehalte en eventueel DNA-profiel zijn vastgelegd. Het vergt natuurlijk even wat ombouwtijd -en kosten (Europese subsidie!) maar dán kan het ook gebeuren dat je tijdens het 'pinnen' van een satéhkroket uit een luidsprekertje krijgt te horen: 'Nee, vetklep, geen kroket voor jou, ga eerst maar afvallen.'
Of de prostituée die voor de transaktie even het pasje van de klant checkt en dan moet concluderen: 'Het spijt me, meneer, maar de kans dat u de komende minuten hier een hartaanval krijgt is mij iets te groot.'
Maar ook bij sollicitaties gaat deze medische identificatieplicht een belangrijke rol spelen: 'U bent een uiterst geschikte kandidaat, maar we hebben in uw DNA-profiel aanleg voor RSI, koffieverslaving en niet-produktieve babbelzucht gevonden. Sorry!' En langzamerhand belanden we in een panisch universum, waarin de zogenaamde risico-analyse een centrale rol speelt. De risico-analyse, dat magnifieke onlangs nog zo onnavolgbaar door de BVD opgepoetste instrument in de strijd tegen de onvoorspelbaarheid. In het geval van Pim Fortuijn faalden de risico-analisten vrij opzichtig, maar er werden ons onmiddellijk beloftes gedaan dat dit nooit meer zou gebeuren.
Zo werkt de Nederlander werkt noest verder aan het controleren van leven en samenleving, waarin geboorte, carrière, erotisch divertissement (in de parenclub!) en overlijden zorgvuldig gepland kunnen worden. Dit alles samengebald in die ene slogan van een assurantiemaatschappij die ons nog suffer wil verzekeren dan we al zijn: 'Durf te leven!'

Marcel Verreck