Waar ben ik in godsnaam terecht gekomen? En op wat voor een heftig tijdstip? Ik ben hier in ieder geval niet onder bescherming van het Nederlandse leger en dat mag een opluchting heten. Al lijkt het hier met al die blote blaadjes wel op een kazerne.
Want het rapport over het Srebrenica is uit en daar uit blijkt, wat wij al wisten, dat meer blauw op straat niet altijd helpt, tenminste als die kleur in de helm verwerkt is. Maar goed, achteraf oordelen is makkelijk. Vandaar dat iedereen zich daar nu aan overgeeft. Ik dus ook. Ja, jongens dat wordt niet echt lachen vanochtend. Want Conny Vandenbosch is er ook al niet meer en daar zat ik nog maar een half jaar geleden mee in een televisieprogramma. Ik vertelde haar bij die gelegenheid dat ik doordat mijn vader een doorgewinterde fan van haar was, hele stukken van haar repertoire uit mijn hoofd ken en ook mooi vind. Ik ben gelukkig zonder jou, zong zij, maar dat gaat wat mij betreft aangaande Conny niet op. Dat zij ruste in vrede. Het boekenweekthema voor volgend jaar gaat over leven en dood en de actualiteit neemt daar deze week een voorschot op.
Srebrenica dus. Het rapport heeft de omvang heeft van een paar middelgrote slagwapens waarmee je aardige tikken zou kunnen uitdelen. Of waarmee bij wijze van luchtsteun de vijandelijke stellingen zou bombarderen, maar ja luchtsteun, afijn. Het oogt ook als een telefoonboek. Alleen dan veel dikker dan het echte telefoonboek van Srebrenica, dat na het drama natuurlijk helemaal een stuk dunner is geworden.
In het rapport krijgen vooral de legerleiding (nationaal en internationaal) en de regering op hun billen. De Dutchbat-soldaten inclusief de befaamde prooster en kadootjesontvanger Karremans worden gespaard, want ze konden niet tegen de Bosnische Serviërs op. Het was eigenlijk oneerlijk, zegt het rapport. Nederlandse soldaten zijn er namelijk helemaal niet gewend dat het voor het echie gaat. En ja jongens, dit was dus echt oorlog. Iets heel anders dan het zandhappen tijdens een oefening op de Lünenburger Heide. En dan na afloop in de polonaise met een blikje bier. Maar die traditie, zo konden we gisteren zien, hadden ze erin gehouden.
De regering, die wilde laten zien dat Nederland behalve een grote mond ook een krachtig leger had, stond te popelen om deze vredessoldaten met hun stoere padvindersspeeltjes naar de brandhaard te sturen. Men had natuurlijk beter moeten weten. Uit Amsterdam kennen wij het fenomeen Joegoslavische huurmoordenaar, dat zijn lieden die dit metier in hun vingers hebben. En dat merken we de laatste tijd. In Amsterdam heb je er een paar, die de halve stad voor hun rekening nemen. Als je een bord ziet met 'omlegging' dan weet je niet of het over het verkeer gaat of over weer een liquidatie. In Joegoslavië heb je wel meer Joegoslavische huurmoordenaars. Want ja, het is Joegoslavië en in zijn eigen omgeving werkt een mens toch het best. Het concept van de vredesmacht was 'afschrikking door aanwezigheid'. Bedacht door Relus Ter Beek, die daarbij op persoonlijke ervaringen was afgegaan. Immers, waar Relus komt, ontstaat afschrikking door aanwezigheid. Zijn aanwezigheid. De aanwezigheid van de Nederlandse militaire welpen zou deze Bosnisch-Servische moordmachines dus moeten afschrikken. Helaas, de arme Dutchbatters hadden de slagkracht van een stadwacht.
Achteraf is het natuurlijk allemaal makkelijk praten. En dat doen we dan ook.
Wim Kok, die was ook weer eens de regie kwijt. En het meest gebruikte wapen van de legerleiding was de doofpot. We zagen voormalig legertopman Couzy, van wie altijd heb gedacht dat hij een creatie van Wim de Bie was, gisteren zwijgend over het Binnenhof marcheren, de hele vaderlandse pers achter hem aan. Zelfs Wouke van Scherrenburg kon hem niet verleiden tot een uitspraak, eventueel in ruil van een lekker dineetje.
Tja, het is niet echt lachen vanochtend, maar wat wil je met zo'n rapport. Het is een rapport, waarmee je normaliter blijft zitten en ja hoor dat heeft regering dan ook gedacht: we blijven zitten.
Het andere nieuws is opeens minder belangrijk, hoeveel Palestijnen en Israeli er zo hier en daar weer door de lucht vliegen. Dat er in Italië een vrouw met een gekloond embryo rondloopt, zodat Willy en Rene van de Kerkhof binnenkort gezelschap krijgen. Dat je het woord kerkhof nu eigenlijk niet zonder schaamte kan uitspreken. Of tenslotte dat de teraardebestelling van de Queen Mummie net zo langgerekt was als haar leven. En dat daar overigens ook een groot aantal militairen bij aanwezig was, die niets deden, behalve toekijken. Dat zal toch nondeju geen Europese trend worden.

Marcel Verreck