28-11-02   COLUMN STENDERS VROEG

Waar ben ik in godsnaam terecht gekomen? En in wat voor een belachelijke tijd! Radio 3FM besteedt de hele week aandacht aan de zogenaamde jaren negentig. Wat is dat voor een halfbakken nostalgie?! Volgens mij zijn die jaren '90 nog niet eens voorbij. Als ik zo af en toe iets moet dateren, schrijf ik meestal zonder na te denken 19zoveel op. Voor mij moet die millenniumbug nog komen. Dat geldt trouwens voor de meeste mensen. Hebben jullie iets van een millenniumbug gemerkt? Als er iets mislukt is dit millennium is het wel de millenniumbug. Een fijn begin van het millennium. De millenniumbug, als je het hoort denk je aan een gangbang in een homosauna met duizend deelnemmers: de millenniumbuk. En ze hadden er met zijn allen zo hard aan gewerkt, aan die millenniumbug, en heel veel geld eraan uitgegeven, en dan mislukt-ie ook nog. Of misschien moet-ie nog komen. Dat Heinrich Heine toch gelijk had toen hij stelde: als de wereld vergaat, verhuis ik naar Nederland, want daar gebeurt alles 50 jaar later. Had dat ook maar voor het overlijden van Boudewijn Buch gegolden. Maar over hem later.
De week van de jaren negentig, ik word er niet warm van. Maar ik heb dan ook een leeftijd waarop je eerder plezier beleeft aan de week van de jaren zeventig. Sterker nog, ik ben laatst gevraagd om mee te doen aan het NCRV-programma 'De televisiejaren', een televisieshow waarin Bekende Nederlanders die niemand kent vertellen over de tv-programma's uit hun jeugd. De eerste vraag die het produktiemeisje mij stelde was: 'Neem je je eigen visagist mee?' Ik zei: 'Heb je weleens een foto van mij gezien' Ze zei 'Ja! Daarom juist!' Maar toen ik in de opnamestudio verscheen, bleek de ware reden: ik zag de andere gasten. Onder hen de heren Stenders, Siebelink en Dikeb. De afdeling schmink was in continue bedrijf.
Dit soort retro-programma's wordt om de volgende reden gemaakt. De dertigers en veertigers verdienen momenteel veel geld en ze kunnen niet elke dag met de helikopter naar de Miljonairsbeurs in Amsterdam. Daarom moeten er programma's gemaakt worden die een beetje bij de televisiereclame passen.
Trouwens, wat triest voor die miljonairs, zo'n beurs. En dat je daar dan heen moet. Dat je de hele dag foldertjes moet rausen met kortingsbonnen voor een Bentley. Of dat je je helemaal volstopt met gratis kaviaar of een proefportie siliconen. Maar het ergste is nog dat je helemaal niet meer bijzonder bent. Iedereen is daar stinkendrijk, uitgelubberd en dodelijk verveeld. Een armzalige figuur als ik zou daar een bijzonderheid zijn. Maar het lijkt me te gevaarlijk om heen te gaan. Stel je voor dat je enthousiast wordt omhelsd door Vanessa. Die lippen staan nog scherper op scherp dan de doorsnee Palestijnse busreiziger. Als die Vanessa al zoenend mee had gedaan aan de Miss World verkiezing in Nigeria dan was het bloedbad nog veel groter geweest. En was zij volgens het gezellige lokale gebruik gestenigd, dan waren er nog meer slachtoffers gevallen, want van de op spanning staande Ratelbanden van Vanessa komen de stenen dubbel hard terug.
De jaren negentig. Dat is nog veel te kort geleden. Nee, dan mijn jeugd. Ik moest in de Televisiejaren iets vertellen over Flipper de Dolfijn en ik verhaalde hoe wij, omdat we nog geen tv hadden, bij onze lieve buurvrouw met alle kinderen van de buurt om het zwartwittoestelletje zaten gedromd. Kopje thee, koekjes, gezelligheid, normen en waarden, laten we zeggen de laatste herinnering van JP Balkenende. De regisseur vond het een prachtig verhaal, zeer goed te gebruiken. En of ik nog even het geluid van Flipper wilde nadoen. Ja hoor, zei, (geluid!). En dat zenden ze dan uit!
Nee de jaren negentig, daarvan zijn de herinneringen nog niet pijnlijk genoeg. De vervorming van de nostagie slaat nog niet toe. Want daar ben ik weleens bang voor. Dat ik het Smurfenlied van Vader Abraham op de radio hoor en dat ik mijzelf opeens hoor zeggen: o leuk! Want die Vader Abraham heeft een hoop ellende op zijn geweten. Die deed Pim Fortuyn, Emile Ratelband, Willibrord Frequin, Fred Teeven en Hans Kraaij junior in zijn eentje. Het is maar goed voor de uitbater van het kleine café aan de haven dat de kleine Volkert toen nog niet zo triggerhappy was en zijn verantwoordelijkheid nog niet nam.
Maar het zal zijn opvoeding niet goed hebben gedaan. Ik wil vader Abraham niet de schuld geven van alle ellende, maar duidelijk is dat de smurfen het leven in Nederland blijvend hebben veranderd. En niet alleen in Nederland, in heel Europa woekerde het smurfen-virus. Alleen niet in Afrika, want daar hadden ze geen waterkraan. Pierre Kartner heeft nog wel een speciale Afrikaanse versie gemaakt 'kunnen jullie twintig kilometer in de gloeiende zon met een kruik op je kop naar een lege waterput lopen', maar daar zijn heel weinig singletjes van verkocht.
Maar laat ik stoppen met het demoniseren van Vader Abraham, mannen met een lange baard moet je in deze tijd van het jaar sowieso te vriend houden, en bovendien dreigt er altijd een kogelbrief. Men is er nu achter dat de kogelbrieven gepost zijn door één persoon, waarschijnlijk een intelligente man. Exit Pierre Kartner als verdachte. Een intelligente man uit de buurt van Rotterdam. Nou, die moet te vinden zijn.
Nee, geen weemoed over de jaren negentig, eerder weemoed om het jaar 2002. Niet vanwege de mafketelarij van de afgelopen tijd, maar om de laatste reis van onze dappere dodo, de alleswetende aanstekelijke lieve maniak Boudewijn Büch. Met zijn overlijden is de wereld overduidelijk weer een heel stuk dommer geworden.

Marcel Verreck