PLAATS(15) Oude BVD-gebouw, President Kennedylaan (20-12-13)

Elke week bespreekt Marcel Verreck in Den Haag Centraal heden en verleden van een bijzondere Haagse plek.

Het oude gebouw van de Binnenlandse Veiligheids Dienst lag ingeklemd tussen twee toepasselijke straten. De President Kennedylaan en de Cornelis de Wittlaan, beide genoemd naar staatslieden die op smartelijke wijze om het leven zijn gekomen. En bij beiden is het nog steeds de vraag of de betreffende geheime diensten dit wel of niet hadden kunnen en willen voorkomen. We weten het niet, want het blijven geheime diensten.
Op de plek waar ooit meer naar Radio Albanië dan naar Hilversum 3 werd geluisterd, wonen nu weer mensen. De BVD, in 2002 omgedoopt tot AIVD, houdt huis in Zoetermeer. Op zich een prima plek als je wilt afluisteren, want veel storende geluiden zullen er niet zijn.
De BVD had altijd iets knulligs en waarschijnlijk is dit imago door de dienst zelf gecultiveerd. Van sukkels hoefde je geen gevaar te duchten, dat idee. Maar ondertussen… afijn, lees de rest maar bij Tomas Ross, wiens vader bij de BVD werkte en die zich niet voor niets zo bekwaamd heeft in het schrijven van ‘faction’, de verleidelijke liaison tussen waargebeurde en ‘zelf ingekleurde’ gebeurtenissen.
De huidige praktijk lijkt mij een stuk minder romantisch, er is weinig wat in het verborgene blijft. Minister Opstelten knikkebolt permanent, dus toestemming voor weer een diepe penetratie in het privé-domein is zo verkregen.
Het zal wel ergens goed voor zijn, zuchten we, en we krabbelen verder op het glibberpaadje dat de economische crisis van ons levenspad heeft gemaakt. We schroeven een kerstwijntje open en genieten van ons waterkonijn of grasbuikje en luisteren nog maar eens berustend naar de Annie M.G.-evergreen ‘Vluchten kan niet meer.’
Mocht u tussen de feestdissen tijd over hebben, dan kan ik u aanraden het boek ‘De Cirkel’ van Dave Eggers tot u te nemen. Het heet een beklemmende satire over de almacht van een Google-achtig bedrijf (‘De Cirkel’) te zijn, maar tijdens het lezen vergaat je het lachen. Bedienden de schurken in het doemscenario van Orwell’s 1984 zich van repressieve technieken, hier heersen de verleidingstactieken van de consumptiemaatschappij. Iets geven om alles terug te krijgen. Totale controle in naam van een hoger doel. Privacy is diefstal. Geheimen zijn leugens. Zoals Sjaak Bral in zijn oudejaarsshow ‘Vaarwel 2013’ zingt in het lied ‘Cookies en drones’: ‘Veilig is het nieuwe heilig.’
Kijk maar eens goed, ook in uw kerststal hangt inmiddels een camera.