PLAATS (89): Pension Walda

Elke week bespreekt Marcel Verreck in Den Haag Centraal heden en verleden van een bijzondere Haagse plek.

Sonny Boy is overleden. Op 85-jarige leeftijd. Hij heette Waldemar Nods, net als zijn Surinaamse vader. Zijn moeder was de Hollandse Rika (een stuk ouder, getrouwd, moeder van vier kinderen). Ik was een van de weinigen die zijn hartverscheurende levensverhaal niet kende.
Natuurlijk wist ik van het boek van Annejet van der Zijl, het had zich al vaak op een presenteerblaadje aangeboden. In het vakantiehuis op Bonaire stond het in de boekenkast. Mijn gezellin las het en was diep onder de indruk. Ik had een stapel boeken weg te werken en kwam er niet aan toe. Inmiddels heb ik het boek al enige jaren in huis, ik erfde het van mijn zus, wier boeken in mijn bibliotheek staan uitgestald. Dat vergroot haar aanwezigheid, terwijl het ook haar pijnlijke afwezigheid accentueert. Soms ga ik in die aan haar gewijde ruimte zitten lezen. Sonny Boy lag al tijden op het leestafeltje klaar, maar er waren eerst nog andere werken die gelezen en ook geschreven moesten worden.
Het boek is verfilmd en, geheel tegen mijn gewoonte, maar door urgentie en tijdgebrek gedwongen, kijk ik die film eerst. Hij is in 2012 op televisie uitgezonden en je kan hem nog steeds vinden op ‘uitzending gemist’. Zonder al te grote ontsporingen, de Nederlandse cinema eigen, ontrolt zich het verhaal. Een helder sprookje vol gruwelijkheden maar ook vol hoop- en liefdevolle momenten en ontroering. Juist omdat het bijna de allure van een kinderfilm heeft, komt het zo hard binnen. Al heb je het als vader van een lief, bijna achtjarig jongetje al gauw te kwaad.
Later lees ik het boek en weer treft het me hoe Haags het verhaal is. Het speelde zich bij mij om de hoek af, al was ik er nog lang niet. Maar de plekken wel, zoals de Azaleastraat waar de ouders van Sonny Boy elkaar leerden kennen. In de film is dat huis zo te zien gesitueerd in het Renbaankwartier. Op de Gevers Deynootweg en aan de Zeekant waren de locaties van ‘Pension Walda’, waarmee Waldemar, Rika en hun zoontje voor de oorlog in hun levensonderhoud voorzagen. Vanwege de bouw van de Atlantikwall wordt het pension (in de film) verplaatst naar een ogenschijnlijk Duinoordse straat. Maar het was de Pijnboomstraat, zo meldt ook het knipsel dat mijn zus als een stille boodschap in het boek gevouwen heeft.